E vitamininin içerdiği antioksidanlar kansere karşı çok ciddi koruma sağladığı gibi kalp ve damar sağlığı içinde çok önemli bir vitamindir. E vitamini yeşil yapraklı sebzelerin, çerezlerin, avokadonun ve doğal bitkisel yağların içeriğinde bol miktarda bulunmaktadır. Bağışıklık sistemini kuvvetlendiren E vitamini, vücudun yaşlanmasını geciktirdiği gibi sağlıklı cilt ve saçlar için temel vitaminler arasında yer almaktadır. Ayrıca insan ömrünün uzamasıyla birlikte çok sık görülmeye başlayan Alzheimer rahatsızlığına karşı korunmada etkili olduğu bilimsel araştırmalar ile tespit edilmiştir. Sağlıklı ve dengeli beslenen insanların vücutlarında E vitamini eksikliği görülüyorsa ya genetik, ya da altta yatan tıbbi bir rahatsızlık vardır.
Peki, ‘E vitamini faydaları nelerdir, hangi besinlerde bulunur?’ Şimdi E vitaminine dair her şeyi birlikte inceleyelim.
İçerik Başlıkları
E Vitamini Nedir?
İçeriğindeki antioksidanlar ile ön plana çıkan E vitamini vücudumuzun gereksinim duyduğu temel vitaminler arasında yer almaktadır. Peki, çeşitli biyolojik aktiveleri olan sekiz farklı bileşenin bir araya gelmesiyle oluşan E vitamini nedir? Öncelikle şunu belirtelim ki E vitamini, vücudumuzda sigara dumanı, tarım ilaçları, tükettiğimiz gıdaların içeriğindeki katkı maddeleri ve hava kirliliğinin neden olduğu serbest radikallerin hücrelerimize zarar vermesini engeller. Vücudumuz bu serbest radikallerle kendisi başa çıkabilse de hücrelerimiz bu serbest radikallere yoğun şekilde maruz kalırsa bedenimiz çok hızlı bir şekilde yaşlanır. Bu da kanser ve kalp hastalıklarına yakalanma riskini ciddi oranda artırır. Yine bağışıklık sisteminin kuvvetli olmasında E vitamini çok önemli bir rol oynar. Isıya ve pişirmeye karşı dayanıklı olan E vitaminini birçok gıda içeriğinde barındırdığı için bu vitamin doğal yollardan rahatlıkla alınabilir. Ayrıca E vitamininin içeriğindeki bileşenlerden vücudumuz en fazla alfatokoferol adlı bileşene gereksinim duyar.
E Vitamininin Sağlığa Faydaları
Sağlıklı ve uzun bir ömür sürebilmek için vücudumuzun bağışıklık sisteminin çok kuvvetli olması gerekir. Bağışıklık sistemini kuvvetlendiren E vitamininin sağlığa faydaları ise şöyle sıralanabilir;
- Kalp ve damar sağlığının korunmasında temel vitaminlerdendir.
- Kanın pıhtılaşmasını engellediğinden kanın vücutta rahat dolaşmasını sağlar.
- Vücudun alyuvar üretmesine çok ciddi katkısı vardır.
- Kolesterolü dengede tutarak kalp ve damar sağlığına ciddi katkı sağlar.
- Hipertansiyonu olanlar için çok önemli bir vitamindir. Çünkü yüksek tansiyonu düşürücü etkisiyle kılcal damar hastalıklarını engeller.
- Damar sertleşmesini ve tıkanıklığını engelleyerek damarların sağlıklı kalmasını sağlar.
- Hücreleri yenilediğinden hücre yapısının korunmasında etkilidir.
- Ciltteki yaraları hızlı bir şekilde iyileştirdiği gibi yaraların ciltte bıraktığı izleri onararak yok eder.
- Vücutta tümör oluşumunu önleyerek kanser rahatsızlıklarından vücudu korur.
- Bayanların regl dönemindeki sancılarının azalmasında etkilidir.
- Kadınlar menopoza girdiği zaman ilk başlarda çok ciddi semptomlar yaşarlar. E vitamini bu semptomların hafiflemesinde oldukça etkili bir vitamindir.
- Göz sağlığını korur. Ayrıca diyabet rahatsızlığında gözde görülen komplikasyonları geciktirir. Yine diyabet rahatsızlığında görülen diğer komplikasyonların gecikmesinde de etkilidir.
- İskeletin, kalbin ve düz kasının yapısal ve fonksiyonel bakımı için temel vitaminlerdendir.
- Düşük doğum ağırlığı olan bebeklerin anemi ve solunum problemlerini engellediği gözlenmiştir.
- Bacak kramplarının hafiflemesinde etkisi yadsınamaz.
- Saç ve cilt sağlığını korur. Saçların güçlü ve parlak, cildin ise güzel görünmesinde etkilidir.
- Erkeklerde cinsel performansı artırıcı etkisi vardır.
- İlerleyen yaşlarda görülme ihtimali olan Alzheimer rahatsızlığının belirtilerini azalttığı gibi ileri boyutlara varmasını da yavaşlatır.
- Vücuttaki toksinlere karşı vücudu korur.
- Yaşlanmayı geciktirici etkisi vardır.
E Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur?
E vitamininin sağlığa faydalarını okuduktan sonra ‘E vitamini hangi besinlerde bulunur?’ sorusunun yanıtını merak etmeye başlamışsınızdır. İşte E vitaminini bol miktarda içeren besinler;
Sebzeler içerisinde maydanoz, tere, marul, lahana, ıspanak, balkabağı, kereviz, brokoli.
Balıklar içerisinde somon, ton balığı, sardalye, hamsi.
Bitkisel yağlar içerisinde zeytinyağı
Kuruyemişler içerisinde ay çekirdeği, kabak çekirdeği, ceviz, fındık, badem.
Meyveler içerisinde avokado, mango, kivi, muz.
Ayrıca patates, domates, yumurta, kırmızı et, tereyağı ve tahıllarda da E vitamini bol miktarda bulunur.
Hangi Besinde Ne Kadar E Vitamini Bulunur?
Aşağıdaki her bir besinin 100 gramında bulunan E vitamini miktarları şöyledir;
- Fındık – 15 mg
- Zeytinyağı – 15 mg
- Ayçiçek yağı – 40 mg
- Badem 30 mg
- Ispanak – 2 mg
- Fıstık – 10 mg
- Avokado – 2 mg
- Domates – 0,5 mg
- Brokoli – 1,5 mg
Vücudun Günlük E Vitamini İhtiyacı Ne Kadardır?
İnsan vücudunun gereksinim duyduğu E vitamini ihtiyacı yaşa ve çeşitli faktörlere göre değişmektedir. Bu nedenle ‘Vücudun günlük E vitamini ihtiyacı ne kadardır?’ sorusunun yanıtı değişkendir. Örneğin hamile bir bayanın günlük E vitamini ihtiyacı 15 mg iken, emziren bir annenin günlük E vitamini ihtiyacı 19 mg civarındadır. 14 yaşın üstündeki yetişkinlerin günlük E vitamini ihtiyacı 15 mg iken, bebeklerin ve çocukların günlük E vitamini ihtiyacı ise şöyledir;
- 0-6 Ay – 4 mg
- 7-12 Ay – 5 mg
- 1-3 yaş – 6 mg
- 4-8 yaş – 7 mg
- 9-13 yaş – 11 mg
E Vitamini Eksikliği Belirtileri
Daha fazla kas ağrıları, kaslarda zayıflık ve kas kütlesi kaybıyla kendisini belli eden E vitamini eksikliği belirtileri şöyle sıralanabilir;
- Yürüme ya da koordinasyonda zorluk
- Saçlarda dökülme
- Cilt sağlığının bozulması
- Bağışıklık sisteminde zayıflama
- Görmede bozukluk
- Sindirim problemleri
- Kavrama ve odaklanmada güçlük çekme
E vitamini eksikliğinde görülmesi olası hastalıklar ise;
- Sinir sisteminde problemler
- Hemolitik anemi
- Kalp ritimlerinde bozukluklar
- Karaciğer ve böbrek hastalıkları
- Tıpta ateroskleroz olarak adlandırılan damar sertliği
- Kısırlık
- Gözlere katarakt inmesi veya körlük
- Bilişsel bozukluklar ve demans olarak adlandırılan bunama
