Besinlerin içerdiği enerji değerlerinin hesaplanmasıyla elde edilen değerlere kalori adı verilmektedir. Beslenirken alınan kalori değerleri vücut tarafından yakılan kalori değerlerinden fazla olursa kilo problemiyle karşılaşmakta kaçınılmaz olmaktadır.
Tüketilen besinlerin içerdiği kalori miktarı ile vücut tarafından yakılan kalori miktarının bilinmesi ve bu değerler üzerinden yapılan hesaplamaya kalori hesaplama denir. Gün içerisinde tükettiğimiz besinlerden aldığımız kaloriler genellikle yaktığımızdan fazla olduğu içinde bu fazla kalorilerin nasıl yakılacağı hakkında bilgi sahibi olunması çok önemlidir.
Yan menüdeki kalori hesaplama aracını kullanarak günlük kalori ihtiyacınızı hesaplayabilirsiniz
Besinlerin içerdiği kalori için vücudumuzun yakıtı da denilebilir. Vücut gerek duyduğu yakıtı besinlerin içeriğindeki karbonhidratlardan, yağlardan ve proteinlerden almaktadır. Kilosu sürekli aynı olan kişilerin günlük aldığı kalori değerleri ile vücutları tarafından yakılan kalori değerleri birbirine denktir. Sürekli kilo aldığından yakınan kişiler ise vücutlarının gereksinim duyduğundan fazla kalori alıyordur. Vücut ise bu fazla kaloriyi yağa dönüştürerek depoladığı için vücut ağırlığı sürekli artmaktadır.
İçerik Başlıkları
1 Günde Kaç Kalori Alınmalı
Vücudumuzun ne kadar kalori yaktığını bilmemiz günlük gereksinim duyduğumuz kalori miktarını öğrenmemize yardımcı olmaktadır. Vücudumuzun yaktığı kalori miktarını öğrenmemiz içinde yaşa, kiloya ve fiziksel aktiviteye göre değişkenlik gösteren bazal metabolizma hızımızı dikkate almamız gerekir. Bazal metabolizma hızı vücudumuzun istirahat halindeyken yaktığı kalori miktarını bize verir. Bazal metabolizma hızını hesaplamak için ise bir takım formüller vardır. Yaş aralığına göre belirlenmiş bu formüller ise şöyledir;
Kalori Hesaplama Formulü
18 yaşa kadar;
17,3 x kilogram cinsinden vücudun ağırlığı + 651
19 ila 30 yaş aralığında;
15,3 x kilogram cinsinden vücudun ağırlığı + 879
31 ila 60 yaş aralığında;
11,6 x kilogram cinsinden vücudun ağırlığı + 487
60 yaş ve üstü;
13,5 x kilogram cinsinden vücudun ağırlığı + 487
Bir insan günlük ne kadar kalori alması gerektiğini bilirse bu kaloriyi yeterince alarak ideal kilosunu koruyabilir, daha az alarak fazla kilolarından kurtulabilir, zayıfsa da daha fazla alarak kilo alabilir.
‘1 günde kaç kalori alınmalı?’ sorusunun yanıtı ise yaşa, cinsiyete, boya, kas kütlesine, kiloya, egzersiz süresine ve yaşam tarzına göre değişkenlik gösterebilmektedir. Şunun bilinmesi gerekir ki bir insanın sağlıklı bir yaşam sürebilmesi için günlük aldığı kalori ile harcadığı kalori miktarını bilmesi çok önemlidir.
Bir insanın günlük ne kadar kaloriye ihtiyacı olduğunu bilmesinin en önemli avantajı aşırı besin tüketiminin önüne geçerek kilo almasını engellemesidir. Günlük alınması gereken kalori insan için bir sınırdır. Ve bu sınırın farkında olan insan, bu sınırı aşmamak için sürekli bir çaba sarf eder. O sınırı aştığı zamanlarda da çeşitli yürüyüş, bisiklet sürme, yüzme, koşu gibi çeşitli aktiviteler yaparak o sınıra geri gelmeye çalışır.
Günlük Kalori İhtiyacı Hesaplama
Formlarını korumak için sağlıklı ve dengeli beslenen insanlar, günlük kalori ihtiyacı hesaplama yöntemine çok sık başvururlar. Vücudunuzun günlük ne kadar kaloriye ihtiyacı olduğunun hesaplanması için bir takım formüllere gereksinim duyulur. İnsanlar günlük kalori ihtiyaçlarını hesaplarken üç şeyi dikkate almalılar. Bunlardan ilki ideal kilonun korunması için gereksinim duyulan günlük kalori ihtiyacı, ikincisi zayıflamak için vücudun gereksinim duyduğu günlük kalori ihtiyacı ve üçüncüsü ise kilo almak için vücudun gereksinim duyduğu günlük kalori ihtiyacıdır.
Her Kalori Aynı Değildir
Günümüzde obezitenin nedeni çok basit bir tanımla vücuda gereksinim duyduğundan çok fazla kalori alınmasıdır. Ayrıca insanlar sadece tükettikleri besinlerin kalori değerlerine değil, vücutlarındaki metabolik etkilerine de odaklanmalıdır. Çünkü tüketilen her besinden alınan kalori vücutta enerjiye çevrilmeden önce farklı metabolik aşamalardan geçer. Bu nedenle yiyeceklerin vücuttaki metabolik etkilerini yok saymak obeziteye zemin hazırlayan çok yanlış bir düşüncedir. Yani vücudumuza giren her kalori aynı değildir. Vücuda giren her kalori herkeste farklı etki yapabilir.
Metabolizmayı Hızlı Çalıştırmanın Yöntemleri
Kilo almamak için besinlerden aldığımız kalori değerlerini vücudumuzun yakmasını sağlamamız gerekir. Bunun içinde yavaş çalışan bir metabolizmadansa hızlı çalışan bir metabolizmaya gereksinim duyarız. Metabolizmayı hızlı çalıştırmanın yöntemleri ise sağlıklı ve dengeli beslenmenin yanı sıra vücudumuzu zorlamayacak egzersizler yapmaktır.
Gün içerisinde tükettiğimiz besinleri sadece aldığımız kalori olarak düşünmemeliyiz. Çünkü sindirim sisteminin tükettiğimiz besinleri emebilmesi için enerjiye gereksinimi vardır. Tükettiğimiz bazı besinler sindirim sistemimiz tarafından çok zor parçalanır. Dolayısıyla sindirim sistemimiz bu besinleri parçalayabilmek için çok fazla enerji harcar. Yani daha fazla kalori yakar. Kompleks karbonhidratlar ve proteinler sindirim sistemi tarafından çok zor parçalanırken, yağların parçalanması için ise sindirim sistemi neredeyse hiç enerji harcamaz. Bu nedenle aynı kalori değerindeki tereyağı ile kırmızı et kıyaslandığı zaman tereyağının daha fazla kilo yaptığı net olarak söylenebilir. Çünkü sindirim sistemi kırmızı eti sindirmek için çok fazla enerji harcayacaktır. Tüketilen besin türü depolanan kalori miktarını doğrudan etkilemektedir.
Metabolizma hızının artmasına doğrudan etki eden spor veya egzersiz yapılması kesinlikle ihmal edilmemelidir. Egzersiz yaparken vücudun gereksinimini karşılayarak kas hücrelerini beslemek zorunda olan organizma daha önce depoladığı yağları enerjiye dönüştürerek yakmaya başlar. Katabolizma olarak adlandırılan bu süreçte vücut yapılan fiziksel aktiviteden dolayı istirahat halindeyken dahi kalori yakmaya devam eder.